Zum Inhalt springen
OZD.news - News und Nachrichten zum Nachschlagen

Die Suche nach dem Wesen der Poesie (mit Übersetzung in polnisch)

Der Poesiepreis der Stadt Münster geht an Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki und seine beiden Übersetzer Michael Zgodzay und Uljana Wolf. Sie werden im Mai beim Internationalen Lyrikertreffen geehrt.

Münster - (SMS) - In seiner Heimat Polen erlangte er durch seine legendären Lesungen Kultstatus: Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki trägt seine Gedichte flüsternd vor, den Oberkörper weit nach vorne gebeugt, sich im Ausfallschritt wiegend. Der polnische Autor wird nun mit dem Preis der Stadt Münster für Internationale Poesie ausgezeichnet.

Die Jury würdigt ihn sowie seinen Übersetzer Michael Zgodzay und seine Übersetzerin Uljana Wolf für den polnisch-deutschen Gedichtband „Norwids Geliebte“ (2019, Verlag Edition Korrespondenzen, Wien). Ein Band, dessen Übersetzung „die Gedichte ans deutsche Ufer trägt“, so das Juryurteil. Der Rat der Stadt hat den Vorschlag der Jury bestätigt.


Gewürdigt werde mit Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki ein Lyriker, der „biografische Erlebnisse, zugleich Schreckensspuren der Geschichte des 20. Jahrhunderts in Europa“, zum „Movens seiner Dichtung“ mache, so die Jury in ihrer Begründung. Er habe ein „ausgeprägtes Gespür für die Brisanz aktueller gesellschaftlicher Prozesse und ihrer Tiefendimension“. Er umkreise in seinen Gedichten „schonungslos und obsessiv“ die Themen „Tod, Eros und Krankheit“, so die Jury. „Insistierend suchen sie nach dem genuinen Wesen von Poesie.“

Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki wurde 1962 an der Grenze von Polen und der Ukraine in Wólka Krowicka geboren. In seinen Gedichten erzählt er vom Leben in seinem Heimatdorf, von seinem tyrannischen Vater und von seiner schizophrenen Mutter. Sie flüchtete sich nicht nur in den Alkoholismus, sondern dachte, sie sei die Geliebte des romantischen Dichters Cyprian Kamil Norwid. In der Jurybegründung heißt es: „Die Poesie wurde ihr und ihrem Sohn zum hellen Haus.“

Für seine Gedichte wurde der in Warschau lebende Lyriker Tkaczyszyn-Dycki sowohl in seiner Heimat als auch in Deutschland vielfach mit Preisen bedacht, darunter auch mit dem Nike-Literaturpreis, der bedeutendsten literarischen Auszeichnung Polens.

Übersetzungsleistung „verlustlos und sprachsicher“ 

Mit Michael Zgodzay und Uljana Wolf werden zwei Übersetzer gewürdigt, die Tkaczyszyn-Dycki Gedichte „verlustlos und sprachsicher, mit untrüglichem Sinn für Gestus, Rhythmus und Klangfarbe des Originals“ ins Deutsche übertragen haben, so das Juryurteil. Die Gedichte würden auch in der Übersetzung durch „ihre Sprachmacht und Eindringlichkeit, ihre poetische Kraft und formale Kompromisslosigkeit ungebrochen beeindrucken“. Uljana Wolf erhält nach 2019 ein zweites Mal den Preis der Stadt Münster für Internationale Poesie.

Info: Der Preis ist mit 15 500 Euro dotiert. Er geht jeweils zur Hälfte an den Autor und die Übersetzer und wird zum Abschluss des Internationalen Lyrikertreffens Münster am 9. Mai 2021 überreicht. Seit 1993 vergibt die Stadt Münster im Biennale-Rhythmus diese Auszeichnung. Zur Jury gehören Urs Allemann, Dr. Maren Jäger, Cornelia Jentzsch, Johann Peter Tammen, Norbert Wehr  und - mit beratender Stimme - Beate Vilhjalmsson. Preisträger waren zuletzt der russisch-amerikanische Lyriker Eugene Ostashevsky und seine Übersetzerinnen Monika Rinck und Uljana Wolf.

Quelle: Stadt Münster

Bannerfoto: Villa Massimo / Alberto Novelli. Uljana Wolf wurde bereits vor zwei Jahren mit dem Poesiepreis ausgezeichnet. Diese Ehre wird ihr erneut zuteil - diesmal für ihre Übersetzungsleistung des Gedichtbandes „Norwids Geliebte.“


Polnische Übersetzung:

Münster - (SMS) - Wrodzinnej Polsce osiągnął status kultowy dzięki legendarnym odczytom: Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki recytuje szeptem swoje wiersze, górna część ciała wygięta daleko do przodu, kołysząca się na lonży. Polski autor został wyróżniony Nagrodą Miasta Münster za Międzynarodową Poezję.

Jury honoruje go oraz jego tłumacza Michaela Zgodzaya i tłumaczkę Uljanę Wolf za polsko-niemiecki tomik poezji "Norwids Geliebte" (2019, Verlag Edition Korrespondenzen, Wiedeń). Tomik, którego tłumaczenie "przenosi wiersze na brzeg niemiecki", zgodnie z werdyktem jury. Rada miejska potwierdziła propozycję jury.

Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki jest poetą, który "doświadczenia biograficzne, a zarazem ślady okropności historii XX wieku w Europie", jak twierdzi jury w swojej wypowiedzi, są "ruchomościami jego poezji". Ma "wyraźne wyczucie wybuchowej natury obecnych procesów społecznych i ich głębokich wymiarów". Temat "śmierci, Erosa i choroby" w swoich wierszach krąży "nieubłaganie i obsesyjnie" - mówiło jury. "Nieustannie szukają prawdziwej istoty poezji."

Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki urodził się w 1962 roku na granicy Polski i Ukrainy w Wólce Krowickiej. W swoich wierszach opowiada o życiu w rodzinnej wiosce, o tyranicznym ojcu i o schizofrenicznej matce. Nie tylko schroniła się w alkoholizmie, ale uważała się za mistrzynię romantycznego poety Cypriana Kamila Norwida. Ława przysięgłych powiedziała: "Poezja stała się jasnym domem dla niej i jej syna."

Mieszkający w Warszawie poeta Tkaczyszyn-Dycki jest laureatem licznych nagród za swoje wiersze zarówno w ojczyźnie, jak i w Niemczech, m.in. najbardziej prestiżowej polskiej nagrody literackiej - Nike Prize for Literature.

Wydajność tłumaczeń "bezstratnych i bezpiecznych językowo

Wwierszach Michaela Zgodzaya i Uljany Wolf uhonorowano dwóch tłumaczy, którzy zgodnie z werdyktem jury przetłumaczyli wiersze Tkaczyszyna-Dyckiego na niemiecki "bez straty i z językową pewnością siebie, z nieomylnym wyczuciem gestu, rytmu i barwy oryginału". Nawet w przekładzie wiersze te "nadal zachwycają mocą języka i siłą, siłą poetycką i bezkompromisowością formalną". Uljana Wolf po raz drugi po roku 2019 otrzyma Nagrodę Miasta Münster za Poezję Międzynarodową.

Info: Nagroda wynosi 15.500 euro. W połowie trafia do autora, a w połowie do tłumaczy i zostanie przedstawiony na zakończenie Międzynarodowego Spotkania Poetyckiego w Münsterze 9 maja 2021 roku. Miasto Münster przyznaje tę nagrodę co dwa lata od 1993 roku. W skład jury wchodzą Urs Allemann, dr Maren Jäger, Cornelia Jentzsch, Johann Peter Tammen, Norbert Wehr i - z głosem doradczym - Beate Vilhjalmsson. Ostatnimi laureatami nagrody byli rosyjsko-amerykański poeta Eugeniusz Ostaszewski i jego tłumaczki Monika Rinck i Uljana Wolf.

Źródło: Miasto Münster

Banner zdjęcie: Villa Massimo / Alberto Novelli. Uljana Wolf otrzymała Nagrodę Poetycką już dwa lata temu. Ponownie otrzymuje to wyróżnienie - tym razem za dorobek translatorski zbioru poezji "Norwids Geliebte".